سیروز کبدی و علایم آن چیست؟

در حالت عادی کبد از سلول‌های سالم تشکیل شده است، اما گاهی‌اوقات به دلایل مختلف زخم و اسکار جای بافت سالم را می‌گیرد که به این وضعیت بیماری سیروز کبدی می‌گویند. هر بار که کبد در اثر عوامل مختلف مثل نوشیدن الکل یا عفونت آسیب می‌بیند، سعی می‌کند خود را ترمیم کند. در این فرآیند، بافت اسکار تشکیل می‌شود که به تدریج قسمت‌های زیادی از کبد را درگیر و عملکرد آن را مختل می‌کند.

سیروز یک بیماری پیش‌رونده است که طی سالیان متمادی ایجاد می‌شود. به طور کلی، آسیب کبدی ناشی از این بیماری قابل جبران نیست. اما اگر زود تشخیص داده شود، می‌توان از پیشرفت آن جلوگیری کرد.

علائم سیروز کبدی

تا زمانی که آسیب کبدی شدید نشود، سیروز علامت خاصی ایجاد نمی‌کند. در مراحل پیشرفته‌تر ممکن است علائم زیر را تجربه کنید:

• بی‌اشتهایی شدید

• حالت تهوع

• خستگی شدید

• تورم پاها

• کاهش وزن ناخواسته و کاهش توده عضلانی

• تجمع مایعات در شکم (آسیت)

• افزایش عروق خونی روی پوست

• خارش پوست

• رنگ‌پریدگی ناخن‌ها، به خصوص انگشت شصت و اشاره

• گیجی و خواب‌آلودگی

• قرمزی کف دست

• زرد شدن رنگ پوست و چشم‌ها (یرقان)

• ادرار تیره رنگ

• اختلالات قاعدگی در زنان

• از دست دادن میل جنسی، کوچک شدن بیضه‌ها یا بزرگ شدن سینه‌ها (ژنیکوماستی) در مردان

• عوارض سیروز کبدی

  سیروز طیف وسیعی از اندام‌های بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد و به بروز مشکلات زیر منجر می‌شود:

  • فشار خون بالا: بیماری سیروز جریان خون کبد را تغییر می‌دهد و به  فشار خون بالا منجر می‌شود. یعنی با کاهش جریان خون در کبد، فشار در ورید پورتال (وریدی که خون را به کبد می‌آورد) بالا می‌رود.

  • تورم شکم و پاها: افزایش فشار ورید پورتال باعث تورم پاها و شکم می‌شود. البته ناتوانی کبد در ساخت پروتئین‌های خون هم در بروز این مشکل نقش دارد.

  • خونریزی: افزایش فشار در ورید پورتال باعث هدایت خون به وریدهای کوچک‌تر می‌شود. در نتیجه، این وریدها تحت فشار قرار می‌گیرند و دچار خونریزی می‌شوند. از سوی دیگر، وریدهای مری و معده هم بزرگ می‌شوند که این هم می‌تواند به خونریزی شدید منجر شود.

  • سوء تغذیه: کاهش وزن و سوء تغذیه شدید یکی از عوارض مهم سیروز کبدی هستند. چون این بیماری هضم غذا را دچار مشکل می‌کند که این باعث می‌شود مواد مغذی کافی در اختیار بدن قرار نگیرد.

  • راهای تشخیص کبدی چرب و سیروز کبدی

    • یرقان: کبد سالم بیلی‌روبین را از خون حذف می‌کند. در افراد مبتلا به سیروز کبدی این اتفاق نمی‌افتد و در نتیجه رنگ پوست و سفیدی چشم‌ها زرد و رنگ ادرار تیره می‌شود.

    • بزرگ شدن طحال (اسپلنومگالی): در اثر افزایش فشار ورید پورتال، پلاکت‌ها و گلبول‌های سفید خون در طحال به دام می‌افتند. کاهش گلبول‌های سفید و پلاکت‌ها در خون می‌تواند از علائم اولیه سیروز کبدی باشد.

    • آنسفالوپاتی کبدی: حتما می‌دانید که پاکسازی سموم از خون جزئی از وظایف کبد است. اما در بدن فرد مبتلا به سیروز، این سموم از بین نمی‌روند و در مغز انباشته می‌شوند. در نتیجه، به مرور زمان فرد دچار گیجی یا عدم تمرکز می‌شود. در مراحل پیشرفته‌تر، آنسفالوپاتی کبدی رخ می‌‌دهد که عوارض خطرناکی مثل کما را در پی دارد.

    • بیماری استخوانی: بعضی از بیماران بعد از مدتی دچار ضعف استخوانی شدید می‌شوند و احتمال شکستگی استخوان در آن‌ها بالا می‌رود.

    • عفونت: در صورت ابتلا به سیروز کبدی، ممکن است بدن برای مبارزه با عفونت‌ها دچار مشکل شود. همچنین آسیب می‌تواند به پریتونیت باکتریایی (التهاب و عفونت صفاق) منجر شود که یک عفونت جدی است.

    • سرطان کبد: بیماران مبتلا به سیروز کبدی در مقایسه با سایر افراد جامعه، بیشتر به سرطان کبد مبتلا می‌شوند.